ความหมายเบื้องหลังเพลงดัง "Zombie" ของ The Cranberries
คุณก็เป็นอีกคนหนึ่งใช่ไหม ที่เข้าคาราโอเกะครั้งใด ก็ต้องร้องเพลง Zombie ในช่วงก่อนปิดห้อง ^^ เพราะเพลงมันช่างเร้าใจ ทรงพลังเสียเหลือเกิน แล้วคุณรู้ความหมายเบื้องหลังเพลง 1,400 ล้านวิว บน YouTube เพลงนี้หรือเปล่า?
ในช่วงทศวรรษที่ 1990s The Cranberries หนึ่งในวงดนตรีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในวงการดนตรี ซึ่งเป็นวงดนตรีที่ก่อตั้งในไอริช มีเพลงฮิตอย่าง "Linger" และอีกหลายเพลง ทำให้วงนี้ติดอันดับบนคลื่นวิทยุอยู่ตลอดเวลา “ทุกสิ่งที่เราทำจนถึงจุดนั้นมันแตกต่าง เมื่อเทียบกับ “Zombie” ตอนนั้นเราย้ายไปที่ห้องซ้อมเล็กๆ และในห้องนี้หนาวมาก ในตอนนั้นเองที่ โดโลเรส โอ'ริออร์แดน (Dolores O'Riordan) นำเพลงนี้มาเสนอ และพวกเราก็จำได้เสมอว่าตอนนั้นมันหนาวแค่ไหน” โนเอล โฮแกน ผู้ร่วมก่อตั้งวง Cranberries กล่าวว่า "เธอเล่นเพลงนี้แล้วพูดว่า 'นี่เป็นเพลงที่ฉันมี' "
"เรากำลังจะทำสิ่งที่เราจะทำตามปกติ เล่นเพลงในสไตล์เดิม ๆ แต่เธอพูดว่า 'ไม่ใช่นะ เพลงนี้เป็นเพลงเกรี้ยวกราด ฉันอยากให้เสียงมันหนักกว่านี้' ผมคิดว่า นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมมันถึงโดดเด่นสำหรับเรา นี่เป็นครั้งแรกที่เราเปลี่ยนจากเสียงที่เคยใช้ในเพลง 'Dreams' หรือ 'Linger' มาเป็นเสียงที่หนักขึ้น และหนักไปอีกขั้น ผมไม่คิดว่าพวกเราคนไหนจะคิดเลยว่าเพลงนี้จะยิ่งใหญ่ขนาดนี้"
"สำหรับเรา มันเป็นแค่เพลงในรูปแบบที่เราชอบ คุณรู้ไหม เมื่อคุณเล่นมัน และคุณก็ได้รับการตอบรับที่น่าทึ่งจากฝูงชน มันยิ่งน่าทึ่งมากเมื่อผมคิดว่า 30 ปีต่อมา เพลงนี้ยังคงถูกเปิดทางวิทยุอยู่ตลอดเวลา”
เราลองมาเจาะลึกประวัติศาสตร์และความหมายของเพลงประท้วง (Protest Song)** แนวร็อก "Zombie" ของ The Cranberries กันดีกว่า
** เพลงประท้วง (Protest Song) เป็นแนวเพลงที่เกี่ยวข้องกับความเคลื่อนไหวทางสังคม เพื่อมุ่งหวังให้เกิดการเปลี่ยนแปลง เช่น เรื่องการเมือง สิทธิมนุษยชน ต่อต้านสงคราม แรงงาน หรือความหลากหลายทางเพศ ฯลฯ
ต้นตอของปัญหา
ในไอร์แลนด์ ตั้งแต่ทศวรรษ 1960s จนถึงปลายศตวรรษที่ 20 มีความขัดแย้งการการเมืองเกิดขึ้นอย่างหนัก โดยมีผู้เสียชีวิตกว่า 3,500 ราย ผู้ได้รับบาดเจ็บหลายพันคน และมีการโจมตีด้วยระเบิดมากกว่า 10,000 ครั้ง ด้วยสิ่งนี้เป็นภูมิหลัง โอ'ริออร์แดนจึงได้รับแรงบันดาลใจในการเขียนเพลงนี้ โดยเฉพาะเธอเขียนเพลงเกี่ยวกับการเสียชีวิตของ Johnathan Ball วัย 3 ขวบ และ Tim Perry วัย 12 ปี ทั้งสองเสียชีวิตจากเหตุระเบิด เด็กชายสองคนเข้าไปในเมืองเพื่อซื้อการ์ดวันแม่บนถนนที่พลุกพล่านเมื่อเกิดการระเบิดขึ้น
“มีระเบิดเกิดขึ้นมากมายในลอนดอน และฉันจำได้ว่า ครั้งหนึ่งมีเด็กคนหนึ่งเสียชีวิตขณะเกิดระเบิดในถังขยะ นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมเพลงถึงมีท่อนที่ว่า A child is slowly taken” โอ'ริออร์แดนกล่าวในปี 2017 (2560) - หนึ่งปี ก่อนที่เธอจะเสียชีวิตด้วยวัย 46 ปี เมื่อวันที่ 15 มกราคม 2018 (2561)
"เราอยู่บนรถที่ทัวร์คอนเสิร์ตอยู่ และฉันอยู่ใกล้กับสถานที่เกิดเหตุ ดังนั้นมันจึงกระทบใจฉันแรงมาก - ฉันยังอายุไม่มาก แต่ฉันจำได้ว่าเสียใจเหลือเกิน ที่เด็กไร้เดียงสาถูกดึงเข้าไปในเรื่องแบบนั้น ดังนั้นฉันคิดว่านั่นเป็นสาเหตุที่ฉันใช้คำว่าว่า 'ไม่ใช่ฉัน (It's not me)' แม้ว่าฉันจะเป็นชาวไอริช แต่ก็ ไม่ใช่ฉัน ฉันไม่ได้ทำ แค่เพราะฉันเป็นเป็นคนไอริช มันค่อนข้างอยู่ยาก โดยเฉพาะในสหราชอาณาจักร ที่มีความตึงเครียดมากมาย”
โอ'ริออร์แดน
นักร้องนำของ The Cranberries กล่าวว่าเธอถูกผลักดันด้วย "ความรู้สึก" ในการเขียนเพลงนี้ และมันเข้ามาถึงเธอ "โดยไม่รู้ตัว" ในขณะที่วงกำลังทัวร์ในปี 1993 เธอเขียนเพลงนี้ด้วยการเล่นกีตาร์โปร่ง และเมื่อวงกลับมาบ้านเกิด เธอก็ยังเกลาเพลงนี้ต่อไป “ฉันจำได้ว่าอยู่ในแฟลตของฉัน” เธอกล่าว “อยู่ๆ ก็นึกท่อนคอรัสที่ติดหูและไพเราะขึ้นมาได้” เธออธิบายว่าท่อนฮุคและท่อนคอรัส “เกิดขึ้นเร็วมาก” แล้วท่อนเวิร์สก็ตามมา “ค่อนข้างง่าย” โอ'ริออร์แดนกล่าวเสริมว่า “มันเป็นเพลงที่ดุดันที่สุดเท่าที่เราเคยเขียนมา”
เพลงนี้ - ซึ่งออกมาในยุครุ่งเรืองของเพลงกรันจ์ร็อคนั้น - เต็มไปด้วยเสียงและรสชาติของแนวเพลงกรันจ์ เช่น กีตาร์ไฟฟ้าที่หนักแน่น เนื้อเพลงที่ลุ่มลึกเพื่อเรียกร้องความยุติธรรม และการแสดงออกอย่างโกรธเกรี้ยว
ประท้วง
ในปี 1994 โอ'ริออร์แดนกล่าวถึงเพลงนี้ว่า เธอรู้สึกไม่พอใจที่มีเหตุระเบิดและสงครามเกิดขึ้นในนามของไอร์แลนด์ "กองทัพสาธารณรัฐไอริช (IRA - Irish Republican Army) ไม่ได้เป็นตัวแทนของฉัน ฉันไม่ใช่ไออาร์เอ The Cranberries ไม่ใช่ไออาร์เอ ครอบครัวของฉันก็ไม่ใช่ ในเพลงมีข้อความว่า 'ไม่ใช่ฉัน ไม่ใช่ครอบครัว' (It’s not me, it’s not my family) นั่นคือสิ่งที่ฉันกำลังพูด ไม่ใช่ไอร์แลนด์ แต่เป็นพวกคนโง่ที่คิดถึงแต่อดีต"
แม้ว่าเพลงนี้จะได้รับความนิยมไปทั่วโลก แต่ก็มีหลายคนที่วิพากษ์วิจารณ์ The Cranberries ข้อเท็จจริงก็คือ ก่อนที่เพลงจะออก ค่ายเพลงต้นสังกัด (Island Records) ได้พยายามกดดันวงไม่ให้ปล่อยเพลงนี้ มีรายงานว่า โอ'ริออร์แดนได้รับข้อเสนอเป็นเช็คมูลค่า 1 ล้านเหรียญสหรัฐเพื่อให้ทำเพลงอื่นแทน แต่เธอก็ฉีกมันทิ้ง
“โดโลเรสเป็นคนตัวเล็กและเปราะบาง แต่ เธอมุ่งมั่นในความคิดของตัวเองมาก” อดีตผู้จัดการของวงกล่าว “ความเชื่อมั่นของเธอคือ เธอเชื่อว่าเธอเป็นศิลปินระดับนานาชาติ เธอต้องการเอาชนะส่วนอื่นๆ ของโลกทั้งหมด และ 'ซอมบี้' ก็เป็นส่วนหนึ่งของวิวัฒนาการของเธอ เธอรู้สึกถึงความจำเป็นที่จะต้องขยายขอบเขตไปไกลกว่าแค่ 'ฉันรักคุณ คุณรักฉัน' และเขียนเกี่ยวกับสิ่งที่เกิดขึ้นในไอร์แลนด์ในตอนนั้น”
แม้ว่าในตอนแรกบริษัทแผ่นเสียงจะไม่ค่อยให้การสนับสนุนการออกเพลงนี้ แต่ในที่สุดวงก็สามารถปล่อยเพลงออกมาได้ และเพลงก็ระเบิดตัวเองออกมา บางคนเชื่อว่าการเปิดตัวเพลงนี้ นำไปสู่การประกาศหยุดยิงของไออาร์เอ เมื่อวันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 1994 (2537) แม้ว่าซิงเกิ้ลจะปล่อยออกมาไม่กี่สัปดาห์หลังจากการประกาศหยุดยิงก็ตาม เมื่อเพลง Zombie ออกมา วงดนตรี The Cranberries ก็กลายเป็นที่รู้จักในระดับสากลทันที
"Zombie"
ชื่อเพลงและเนื้อร้อง น่าจะอ้างอิงถึงกองทหารที่ไร้จิตใจ เพียงทำตามคำสั่งของหน่วยงาน ฆ่าหรือทำร้ายโดยไม่คิด-ไม่ใช้เหตุผล ผู้คนเชื่อว่า "ซอมบี้" ในเพลงอาจหมายถึงผู้เสียชีวิตจำนวนมากในไอร์แลนด์ ที่ยังคงหลอกหลอนภูมิภาคนี้ด้วยความทรงจำของพวกเขา
ข้อความที่ส่งมาในเพลง รวมกับเสียงร้องสั่นและไม่สม่ำเสมอของวิธีร้อง ทำให้เกิดความตึงเครียดทางอารมณ์และเรียกความสนใจจากผู้ฟัง
...
อีกหัวที่ห้อยต่ำลง
เด็กถูกพรากไปอย่างช้าๆ
และความรุนแรงทำให้เกิดความเงียบเช่นนี้
เราต้องโทษใคร?
แต่คุณเห็นไหมว่า ไม่ใช่ฉัน
ไม่ใช่ครอบครัวของฉัน
ในหัวของคุณ ในหัวของคุณ พวกเขากำลังต่อสู้
กับรถถังและระเบิดของพวกเขา
ระเบิดและปืนของพวกเขา
ในหัวของคุณ ในหัวของคุณ พวกเขากำลังร้องไห้
ในหัวของคุณ ในหัวของคุณ
ซอมบี้ ซอมบี้ ซอมบี้
อะไรอยู่ในหัวของคุณ ในหัวของคุณ?
ซอมบี้ ซอมบี้ ซอมบี้
...
สงครามในอิรัก
ในปี 2003 รัฐบาลรับทราบถึงพลังของเพลงนี้ และในขณะที่สงครามในอิรักดำเนินต่อไป หลังเหตุโจมตี 9/11 ในสหรัฐอเมริกา รัฐบาลอังกฤษและคณะกรรมการโทรทัศน์อิสระได้ออกแถลงการณ์ที่ระบุว่า "เนื้อหาที่ละเอียดอ่อนบางประการ” จะถูกลบออกจากคลื่นวิทยุ รวมถึง เพลง “ซอมบี้” แม้แต่ MTV Europe ก็ต้องปฏิบัติตาม และในปี 2549 CBS ได้เซ็นเซอร์เพลงซอมบี้ ระหว่างการแสดงในรายการ American Rock Star Supernova โดยมีผู้คนคาดเดาภายในว่า บริษัทสื่อไม่ต้องการทำให้ผู้คนขุ่นเคืองในช่วงสงครามอิรัก
หลังจากที่เพลงนี้เปิดตัวในปี 1994 (ก่อนวงจะออกอัลบั้ม No Need to Argue เพียงเดือนเดียว) เพลงก็ขึ้นอันดับ 1 ในชาร์ตเพลงของออสเตรเลีย เบลเยียม ฝรั่งเศส เยอรมนี และประเทศอื่น ๆ อีกมากมายหลายประเทศ นอกจากนี้ "Zombie" ยังขึ้นอันดับ 1 ในชาร์ต Billboard Modern Rock Tracks ของสหรัฐอเมริกา เพลงนี้ได้รับรางวัลเพลงยอดเยี่ยมในงาน MTV Europe Music Awards ปี 1995 เช่นกัน และปัจจุบัน ปี 2023 "Zombie" ยังคงเป็นเพลงยอดนิยมตลอดกาลของ The Cranberries
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น